Waarom een oude of juist nieuwe viool kopen?

Oude instrumenten, vooral de bekende Italiaanse meesters zoals Stradivarius en Guarnerius worden hoog gewaardeerd. Deze instrumenten moeten al snel enkele miljoenen opbrengen. De duurste viool aller tijden, de ‘Lady Blunt‘’ uit 1721 van Stradivarius, werd in 2011 verkocht voor het bedrag van ruim 11 miljoen euro (rechts een foto van de ‘Lady Blunt’). Is deze (over)waardering van oude instrumenten terecht of is het vooral mythevorming en speculatie van handelaren in de markt?

Opvallend zijn de resultaten van de blinde test enkele jaren geleden. Zes nieuwe en zes oude Italiaanse meesters (waaronder 5 Stradivarius violen) werden met elkaar vergeleken. Duidelijke winnaar was een modern instrument. Als laatste eindigde een viool van Stradivarius. De solisten bespeelden de violen met hun eigen strijkstok, mochten de violen vergelijken met hun eigen viool, kregen feedback van een toehoorder en luisterden ook naar de violen gespeeld door de andere solisten. De moderne viool die de test won was voor 4 van de solisten eerste keus, voor 4 anderen tweede keus en werden door twee niet geselecteerd. Als tweede eindigde nog een modern instrument en pas op de derde plaats eindigde een Stradivarius uit zijn ‘gouden periode’. In een tweede test moesten de solisten aangeven of ze dachten dat ze speelden op een nieuwe of oude viool. In totaal waren 33 keuzes fout en 31 goed. Uit deze testen blijkt dat violisten niet in staat zijn om oude Italiaanse meesters van nieuwe violen te onderscheiden. Wat violisten zoeken in een viool wordt dus zeker niet door ouderdom of herkomst bepaald. Hieronder beschrijven we de voor- en nadelen van oude en moderne violen.

Waarom een moderne viool?

Een moderne (nieuwe) viool heeft over het algemeen een goede prijs-kwaliteit verhouding. Dit komt o.a. omdat je bij een nieuw instrument niet betaald voor de historische waarde en in mindere mate voor de handelswaarde gekoppeld aan de naam van de bouwer of herkomst van de viool. Een nieuw instrument heeft bovendien als voordeel dat het nieuw is en daarmee vrij is van scheuren en gebreken die bij bijna alle oude violen wel voorkomen.

Wij hebben in ons assortiment een aantal mooie moderne meesterviolen gebouwd door gerenommeerde vioolbouwers die internationale prijzen gewonnen hebben. Instrumenten met een bijzondere klank waarvoor geen duizelingwekkende prijzen betaald hoeven te worden.

Of toch een oude viool?

Goede oude instrumenten waarop veel gespeeld is hebben hun kwaliteit al bewezen. Nieuwe instrumenten moeten nog ‘ingespeeld’ worden en de klank en speeleigenschappen kunnen, zeker in de eerste jaren, nog wijzigen. Bij een oude viool weet je qua klank exact wat je koopt. Bovendien hebben oude violen meer ziel, uitstraling en een rijpere klank. Dit zijn natuurlijk deels subjectieve beoordelingen, maar spelen zeker mee bij het kiezen van een viool.

Laten we eindigen met te zeggen dat er goede en ook slechte oude violen zijn. En dat dit ook geldt voor nieuwe violen. Welke keuze je ook maakt. Belangrijkste is uiteindelijk dat je er gewoon graag op moet willen spelen!